Cá kèo là loại cá sống ở vùng sông nước duyên hải Nam Bộ có nhiều ở vùng Cà Mau. Cá thường dài độ 15 cm, to bằng ngón tay và có hình dáng giống con cá bống, vì vậy có nơi còn gọi là cá bống kèo.

Lớp da bên ngoài của cá bống kèo rất nhớt, hệt cá chạch, do đó khi làm phải làm sạch lớp nhớt trên da. Điều đặc biệt là mật và ruột cá phải giữ nguyên khi chế biến vì đây chính là phần hấp dẫn nhất của cá kèo. Là loài cá da trơn, thịt mềm, thơm, ngọt, được dùng để chế biến nhiều món ăn ngon như: lẩu cá kèo, cá kèo kho tộ, cháo cá kèo…

Cách làm khô cá kèo:

– Cá kèo còn sống người ta đem rửa sạch, nhúng vào nước muối rồi đem ra ngay. Sau đó, xếp lên vỉ tre hoặc lưới mành phơi một nắng thật tốt. Nắng của đợt phơi đầu tiên là quan trọng nhất. Nếu phơi không được nắng trong đợt đầu, toàn bộ khô coi như bỏ đi. Được ba nắng thì khô đạt chất lượng. Dùng chai xịt phun sương một ít rượu đế phủ lên khô cá kèo và đem phơi lại.

Quy trình thực hiện làm khô cá kèo

Cá kèo vốn là nguyên liệu để chế biến ra nhiều món ăn đặc sản nổi tiếng gần xa như lẩu cá kèo, cá kèo chiên... Con cá kèo là loài cá đặc trưng ở Nam bộ, thiên nhiên đã ban tặng cho nơi đây những điều kiện hết sức lý tưởng để cho hàng trăm loài cá khác nhau cùng sinh sống, trong đó có cá kèo. Cá kèo tươi sống không chỉ được chế biến thành món ăn ngon mà nó còn được sấy khô để bảo quản được lâu hơn và có thể sử dụng ở bất cứ nơi đâu.

1. Con cá kèo sống được sơ chế trước khi làm khô

Cá kèo tươi sống để thực hiện làm khô cá kèo

Để chuẩn bị làm khô cá kèo, người dân phải chuẩn bị nhiều công đoạn và áp dụng nhiều kinh nghiệm để được những mẻ cá chất lượng nhất. Con cá kèo tươi sống khi bắt lên được sơ chế sạch sẽ nhớt trên thân, sau đó rửa sạch và để khô giáo nước. Đây là công đoạn quan trọng trước khi làm khô cá. Công đoạn này cũng sẽ làm cho con cá bị chết đi để khi sắp lên phên cá không nhảy.

Làm sạch nhớt cá kèo

2. Cá kèo được đem phơi dưới nắng rất to

Công đoạn phơi cá kèo

Thông thường, làm khô cá kèo cần thời tiết thuận lợi đó là nắng giòn và to. Chỉ có điều kiện như vậy mới làm cho con cá kèo khô nhanh mà không bị mốc hay hỏng.

Cá kèo sau khi giáo nước được đem xếp lên phên thật ngay ngắn rồi đem phơi 2 năng đầu tiên, dưới nắng to con cá kèo nhanh chóng bị ngót lại, người dân dùng bình phun sương và phun rượu trắng lên đó để cá không ra dầu và tránh ẩm mốc. Họ tiếp tục phơi thêm 1 - 2 nắng nữa cá sẽ đạt đến chất lượng có thể bảo quản.

Khi mẻ cá đã phơi tới nắng. Con cá kèo khô chắc được người dân đem đóng gói hút chân không để quản quan trong khoảng thời gian dài. Những du khách đến với miền Tây Nam bộ thường mua cá kèo khô về làm quà cho người thân hoặc cũng để dùng.

3. Cá kèo khô có thể làm được món ăn gì ngon

Cá kèo khô chiên giòn

Cá kèo khô nướng

Từ con cá kèo khô, chúng ta có thể chế biến thành món nhậu ngon đó chính là nướng con cá kèo khô trên than hồng, cá sẽ chín vàng thơm. Nước chấm cá kèo khô thường là mắm me ăn kèm với rau răm sẽ cực ngon và thơm.     

Món cá kèo khô dễ ăn, đặc biệt được sử dụng trong những buổi hội họp ăn uống cùng bạn bè. Cá kèo khô trở thành một đặc sản dặc trưng của vùng miền Tây Nam Bộ. Hy vọng rằng làng nghề làm cá kèo khô còn phát triển và cung cấp ra thị trường những sản phẩm cá kèo khô chất lượng cao. Đảm bảo vệ sinh và an toàn cho người sử dụng.

4. Cá kèo còn tốt cho sức khỏe

Đã có sự đúc rút kinh nghiệm của rất nhiều người ăn từ trước đến nay,cá kèo được côi là một vị thuốc vì thân con cá kèo có chứa loại enzim đặc biệt giúp quá trình tiêu hóa tốt hơn. Hơn nữa nó còn giúp cho những người có lưng đau giảm đau nhanh chóng. Đây là một trong những yếu tố làm cho con cá kèo ngày càng nổi tiếng trên thị trường.

Đặc sản mọi vùng miền Việt Nam có tại: